برگزاری اولین پیش‌نشست
همایش بین‌المللی
“محیط زیست و فرهنگ و تمدن اسلامی”
با همکاری
مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران
حضوری همراه با ارائه گواهی
شنبه ۲۷ بهمن ۱۴۰۳
در پیش‌نشست اول همایش بین‌المللی محیط زیست و فرهنگ و تمدن اسلامی خواهید شنید:
حفظ و احیای محیط زیست با رویکرد پیشگیرانه در آموزه‌های اسلام
چکیده سخنرانی دکتر نفیسه مرادی
چگونگی مواجهه انسان با محیط‌زیست در دوران معاصر به‌دلیل تهدیدها و بحران‌های نوین، به یکی از چالش‌های بشریت تبدیل شده است. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که رویکرد پیشگیرانه آموزه‌های اسلامی چگونه میتواند به حفظ و احیای محیط‌زیست یاری رساند. برای پاسخ به آن، اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای گرد‌آوری و با روش توصیفی – تحلیلی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در بررسی‌های انجام شده مشخص می‌شود که تلاش اسلام برای ساماندهی روابط چهارگانه انسان با خود، خدا، خلق و خلقت مبتنی بر رویکرد پیشگیرانه است تا بشر به آرامش دنیوی (روم/21؛ قصص/73؛ انفال/11؛ نبأ/9) و رستگاری اخروی (آل‌عمران/198؛ زمر/20 و 73؛ رعد/35) دست یابد. این رویکرد متمرکز بر سه اصل است: اول حفاظت و مراقبت از وضعیت اولیه مبتنی بر فطرت و طبیعت؛ دوم بازگشت به‌معنای پذیرفتن خطا و مشاهده آسیب؛ سوم اصلاح، جبران (آل‌عمران/89) و پاکسازی (جمعه/2؛ آل‌عمران/164) موارد آسیب‌دیده. بنابراین در مواجهه با محیط زیست به عنوان رابطه چهارم انسان که در مواجهه با خلقت تعریف می‌شود، بهره‌مندی از رویکرد پیشگیرانه آموزه‌های دینی با رعایت سه اصل مراقبت، پذیرش و اصلاح میتواند به حفاظت و احیای محیط زیست یاری رساند. اصل اول از آسیب زدن به خلقت (طبیعت و جانداران) پیشگیری می‌کند، و اصول دوم و سوم نیز از نابودی و انقراض آن‌ها جلوگیری خواهد کرد.
